Bijbelse feesten; geen oogst, geen feest

Mijn opa was van nature niet zo’n vrolijke man. Op zijn verjaardag gingen we met mijn ouders altijd wel naar hem toe. Maar zelfs op zijn verjaardag lukte het hem niet zo goed om vrolijk te kijken. Net of hij er niet blij mee was dat iedereen er was. Maar wegblijven was niet echt een optie, het was een verplichting. Terwijl in de grote kamer mijn ouders hun best deden er iets van te maken, zat ik samen met een broer en wat neven en nichten mijn tijd uit aan de keukentafel. Ik was altijd blij als dat “feest” weer voorbij was. Onbewust heb ik denk ik jaren dat gevoel meegenomen naar kerkelijke “feesten”. Een soort verplicht samenzijn onder het oog van een God die er zelf verder niet echt feestelijk bij zat voor de gelegenheid. Toen ik op latere leeftijd ontdekte hoe in de “Pinkster kerken” en in Joodse kringen uitbundig werd gedanst en gehost ter ere van God, was dat zowel een schok als een verademing.

God viert feest, maar waarover?

Mensen zijn dus blij over wat God gedaan heeft, maar de vraag bleef knagen. Viert God ook feest tijdens een Bijbels feest en zo ja waarom dan? Of zit hij er zo’n beetje bij als mijn opa. Nors commentaar gevend op alles wat niet goed gaat in de huiskamer. Het antwoord staat in Leviticus 23:2. God zegt “dit zijn mijn feesttijden en jullie, Israëlieten, moeten ze op aarde uitroepen.” In het Hebreeuws staat daar het woord mo’adim, vastgestelde tijd, of ontmoeting. God wil juist op die dagen zijn volk ontmoeten. Hij wil dat we “voor zijn aangezicht” komen. Ik houd van die oude uitdrukking. Het is zo intens persoonlijk. God wil me zien, hij wil dat Ik hem in het gezicht kijk, zodat “zijn aangezicht over mij kan oplichten” ofwel zijn gezicht klaart op als Hij me ziet. In Psalm 16 staat dat er een volheid van vreugde is voor zijn aangezicht. In Efeze staat dat God alles doet “naar zijn welbehagen”. Dat betekent, God heeft plezier in wat hij doet. Paulus zegt in 1 Tim 1:11 dat hij het evangelie van de gelukkige God preekt. Hij is vol vreugde over de redding die Hij aan ons kan geven. John Piper schreef daarover een boek met de uitdagende titel, The pleasures of God.

Is het u wel eens opgevallen dat de Bijbelse feesten van Israël er niet alleen zijn om de reddingen van de geschiedenis herdenken? God wil graag dat Israël tijdens ieder feest een stuk van de oogst aan hem geeft. Aangezien alles wat God doet hem gelukkig maakt, mogen we ons afvragen wat Hem daar nu zo gelukkig in maakt. God is immers niet afhankelijk van wat Israël aan hem geeft. Sommige mensen denken dat het God er alleen maar om te doen is om ons een lesje te leren zodat we zullen herinneren dat we van Hem afhankelijk zijn. God is dan de stoïcijnse leermeester, die zelf onbewogen blijft door de cadeaus die we hem geven. Of nog erger, hij zit als een ontevreden opa te kijken of je alles wel goed doet. Zo wordt een feest al snel een verkrampte zaak.

Waarom is God blij met een stuk van onze oogst? Ik denk dat het hem eraan doet denken, dat Hij zelf ook een oogst heeft in deze wereld. Dat vervult hem met vreugde. Hij zal ook een oogst binnenhalen, niet van gewassen maar van mensen. De apostel Paulus begreep dat toen hij Jezus de eersteling noemde. Dat is hetzelfde woord als in Leviticus wordt gebruikt voor de eersteling van de oogst die met Pesach wordt binnengebracht. En de eerste gelovigen met Pinksteren zijn de eerstelingen. In het Bijbelboek Openbaring wordt er gesproken over de laatste oogst in temen van de druivenoogst die wordt binnengehaald. Het Loofhuttenfeest wordt gevierd na het binnenhalen van die oogst.

Een Bijbels feest is een oogstfeest. Zonder oogst, geen feest.

Er zijn veel uitspraken van Jezus waarin Hij het koninkrijk van God beschrijft in termen van een oogst

die van de wereld (de akker) wordt binnengehaald. Er is dus meer aan de hand tijdens de Bijbelse feesten dan dat Israël zijn momenten van verlossing viert. God heeft daar zelf plezier in omdat Hij er diepe vreugde in vindt om mensen te redden. Zijn reddingsplan wordt in actie gezet tijdens die feesten. Hij haalt zo zelf zijn oogst naar binnen. Al zijn denken en handelen vanaf de grondlegging van de wereld draait daarom. Jezus zegt dat de engelen juichen in de hemel over elk mens dat zich bekeerd. Wij zijn Gods medewerkers in zijn oogst. Het mooiste wat kan gebeuren op een feest van de Heer is een oogst van zielen. Want ook in de gemeente geldt, zonder oogst, geen feest.